Weinig winkelketens hebben concrete klimaatdoelstellingen gepubliceerd
De detailhandel staat nu, net als andere sectoren, voor de uitdaging om de komende jaren de uitstoot van broeikasgassen fors terug te dringen om zo aan de klimaatdoelstellingen van Nederland te voldoen. Uit een inventarisatie van ING Research onder de veertig grootste Nederlandse retailers (met minimaal 100 vestigingen in Nederland) blijkt dat het merendeel nog geen concrete klimaatdoelstellingen heeft gepubliceerd. Sommige van deze bedrijven formuleren misschien al klimaatdoelstellingen, maar bevinden zich nog in de beginfase en zijn om verschillende redenen nog niet bereid deze doelstellingen publiekelijk te delen.
Bijna tweederde van de grootste Nederlandse winkelketens heeft geen publiekelijk gepubliceerde klimaatdoelstellingen
Een aantal van de grootste Nederlandse retailers formuleert volgens de klimaatdoelstellingen die zij online hebben gepubliceerd
De directe CO2-uitstoot in de detailhandel is relatief laag
Binnen de waardeketen zijn drie stromen te onderscheiden die de uitstoot van broeikasgassen veroorzaken. Scope 1 en 2 hebben betrekking op de emissies uit de eigen bedrijfsvoering, zoals het gasverbruik en de inkoop van elektriciteit van derden voor winkels en hoofdkantoor. Scope 3 heeft betrekking op de emissies van derde partijen in de waardeketen (upstream en downstream), zoals de aankoop, het transport en het gebruik van producten door consumenten. Retailbedrijven zelf hebben een lage CO2-uitstoot2 uitstoot. De Scope 1- en 2-emissies van de veertig onderzochte winkelketens vertegenwoordigden gemiddeld 2% tot 10% van de totale emissies, afhankelijk van de sector waarin de retailer actief is. Ongeveer 90% tot 98% koolstofdioxide2 Emissies vinden plaats in de hele waardeketen, zowel bij producenten, andere leveranciers als bij de consument.
De grootste CO2-uitstoot in de detailhandel heeft betrekking op de aan- en verkoop van producten
Deelname aan indirecte emissies vanuit de winkelketen (Scope 3)
Het meest uitdagende doel is netto nul
Van de 40 grootste winkelketens van Nederland hebben 14 bedrijven klimaatdoelstellingen publiekelijk gepubliceerd. Hiervan heeft de helft een netto nuldoelstelling. Dit betekent dat zij ernaar streven de uitstoot van broeikasgassen in de gehele waardeketen (scope 1, 2 en 3) terug te dringen, in dit geval tussen 2030 en 2050 en zoveel mogelijk (90% tot 95%). De rest – dat wil zeggen de onvermijdelijke koolstofdioxide2 Emissies – Deze worden opgevangen en vervolgens opgeslagen om te voorkomen dat ze in de atmosfeer terechtkomen. Het bereiken van netto nul is een grote uitdaging voor alle bedrijven en de meest verstrekkende uitdaging omdat het alle emissies van de gehele waardeketen betreft. Slechts 17% van de veertig grote winkelketens durft zich te engageren voor een netto nultarief.
Halveer de CO2-uitstoot in 2030
Bedrijven met concrete klimaatdoelstellingen streven ernaar om gemiddeld meer dan de helft (55%) van hun CO2-uitstoot te elimineren2 Scope 1- en 2-emissies in 2030. Er zijn grote variaties in de gestelde doelen, variërend van een reductie van 20% tot 78% van de CO2-uitstoot2 uitstoot.
Scope 3-emissies zijn bij veel winkelketens nog onbekend
Terwijl het grootste bedrijf2 Reductie kan elders in de waardeketen worden gerealiseerd (Scope 3). Slechts zeven van de veertig geanalyseerde Nederlandse winkelketens hebben concrete publieke klimaatdoelen gesteld voor Scope 3. Dit komt vooral doordat de meeste Nederlandse winkelketens nog geen data hebben over CO2.2 Emissies in scope 3.
Veel bedrijven hebben moeite met het identificeren van Scope 3-emissies
Voor veel bedrijven is het lastig om inzicht te krijgen in Domein 3. Winkelketens moeten bijvoorbeeld weten waar hun producten vandaan komen, wie ze produceert en welke materialen er gebruikt worden. Het in kaart brengen van Scope 3 is relatief eenvoudiger voor bedrijven die werken met slechts een beperkte hoeveelheid producten van een aantal vaste leveranciers dan voor bedrijven die veel verschillende producten afnemen van verschillende leveranciers over de hele wereld.
Er is behoefte aan meer transparantie in de waardeketen van de detailhandel
Een van de belangrijkste knelpunten bij het instellen van scope 3 is a Gebrek aan doorzichtigheid binnen de retailwaardeketen. In sommige sectoren zijn directe leveranciers vaak terughoudend in het transparant communiceren met hun directe leveranciers. Dit uit angst dat hun klanten rechtstreeks contact zullen opnemen met hun indirecte leveranciers. Om CO te bereiken2 Het is belangrijk dat er voldoende draagvlak, vertrouwen en samenwerking is tussen alle betrokken partijen. Dit verzekert de mogelijkheid om stappen te zetten naar meer transparantie langs de gehele waardeketen.
Regelgeving is de belangrijkste motor van een duurzaamheidsstrategie
Uit de inventarisatie blijkt dat winkelinrichting met concrete klimaatdoelen vaak onderdeel zijn van beursgenoteerde bedrijven. Het is ook de eerste die vanaf 2025 rapporteert over de impact van haar bedrijfsactiviteiten op mens en klimaat in het kader van de EU Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Een jaar later was het echter de beurt aan andere grote, niet-beursgenoteerde winkelformules om verslag uit te brengen. Nog niet al deze winkelketens hebben concrete klimaatdoelstellingen gepubliceerd. De verwachting is dat zij dit de komende twee jaar zullen doen, mede gedreven door wet- en regelgeving.
Vooral energiebesparende maatregelen zijn populair
Om koolstofdioxide te verminderen2 uitstoot, is het merendeel van de detailhandelsbedrijven begonnen deze te implementeren Energiebesparende maatregelen In eigen gebouwen (Scope 1 en 2), zoals hoofdkantoor, winkels en distributiecentra. De meest voorkomende maatregelen zijn investeringen in LED-verlichting, warmtepompen, groene energie en zonnepanelen. De grootste impact van CO2 Reductie kan worden bereikt in de waardeketen (Scope 3). Dit kan worden bereikt door over te stappen op een duurzamer assortiment, meer herbruikbare of recyclebare verpakkingen te gebruiken, duurzamere transportmiddelen te kiezen en consumenten te verleiden duurzamere keuzes te maken.
Op weg naar duurzame economische groei
Het is duidelijk dat er in de detailhandel nog meer werk te doen is als het gaat om de klimaattransitie. Tot nu toe is de meeste vooruitgang geboekt bij het implementeren van toegankelijke energiebesparende maatregelen. Maar uiteindelijk moeten winkelketens evolueren naar een meer klimaatgevoelige groei dan nu het geval is.
Terwijl de focus van de meeste bedrijven nu stevig ligt op het terugdringen van CO22 Ook emissies (mede door regelgeving) en andere duurzaamheidsfactoren zijn van belang voor het realiseren van duurzamere economische groei. Zaken als eerlijke keten, biodiversiteit, watergebruik, gezondheid en een veilige werkomgeving moeten uiteindelijk meegenomen worden in de duurzaamheidsbeleidsoverwegingen van retailers.
‘Webgeek. Wannabe-denker. Lezer. Freelance reisevangelist. Liefhebber van popcultuur. Gecertificeerde muziekwetenschapper.’
